Alternatif yatırım fonları, geleneksel yatırım fonlarından ayrılarak özgün ve farklı yatırım stratejileri belirleyen fonlardan oluşur. Alternatif yatırım fonları, geleneksel yatırım fonlarının yatırım yaptığı hisse senedi, borçlanma aracı, tahvil ve mevduat gibi finansal araçların dışında kalan, Sermaye Piyasası Kurulu mevzuatında belirlenmiş varlıklara yöneliyor.. Genellikle halka açık olmayan şirketlere, gayrimenkullere ve büyüme odaklı firmalara yatırım yapan alternatif yatırım fonları, uzun vadede yüksek getiriyi hedefliyor. Alternatif yatırım fonlarını tercih edenler, genelde uzun vadeli hedeflere odaklanan nitelikli yatırımcılardır. Alternatif yatırım fonları, geleneksel menkul kıymet yatırım fonlarının aksine daha uzun vadeli ve likit olmayan varlık sınıflarına odaklanarak yatırımcılara farklı bir yatırım perspektifi sunarlar.
Alternatif Yatırım Fonlarının Tanımı
Alternatif yatırım fonları, adından da anlaşılacağı üzere, büyük bir kısmı geleneksel olmayan yatırım araçlarını içerir. Geleneksel yatırım araçlarının da bu fonlar içinde az da olsa payı bulunmaktadır. Bu fonların temel amacı, çeşitlendirilmiş bir portföy oluşturarak etkin bir risk yönetimi sağlamaktır. Ayrıca, yatırımcılara çeşitli pazar ve sektörlerden gelir elde etme ve kar sağlama fırsatları sunar.
Geleneksel Yatırımlardan Farkları
Alternatif yatırım fonlarını, geleneksel yatırım fonlarından ayıran ilk özellik; günlük ekonomik gelişmelerden çok fazla etkilenmemeleridir. Aynı zamanda hisse senedi, bono ve tahvil gibi yatırım araçları yerine; gayrimenkul, özel sermaye yatırımları ve diğer alternatif yatırım fonlarını içeren bir portföy çeşitliliğine sahiptir. Bu durum, yatırımcıların alternatif yatırım fonları ile farklı varlık sınıflarına odaklanmalarını ve portföylerinde çeşitlik elde etmelerini sağlar. Geleneksel yatırımların neredeyse tamamı genelde daha belirgin olan stratejiler içerir. Geleneksel yatırımlar, alternatif yatırım fonlarına göre piyasa dinamiklerine daha bağlıdır.
Alternatif Yatırım Fonlarının Türleri
Alternatif yatırım fonlarının da kendi aralarında türleri mevcuttur. Yatırımcılar, alternatif yatırım fonlarına yatırım yapmak istediklerinde bu seçenekler arasından hedeflerine en uygun olan kararı verirler. İster çeşitli bir alternatif yatırım fon portföyü oluşturabilir, isterlerse de tek fon türünü kullanabilirler.
Hedge Fonlar ( Serbest Fonlar)
Likit mal varlıklarının satılıp alındığı ve genellikle karmaşık türev ürünlerini (örneğin, vadeli işlemler ve opsiyonlar) kullanarak pozisyonlarını oluşturan yatırım fonlarına hedge fon denir. Bu sayede hedge fonlar pozisyonlarını korurlar ve riskten korunma (hedge) sağlarlar. Bu fonlara, nitelikli yatırımcılar dışındaki kişiler için erişim sınırlıdır. 2008 yılından beri hedge fonlar Türkiye’de de sermaye piyasasında aktif hale gelmiştir. Hedge fon danışmanları aynı zamanda da fonların sponsoru, yöneticileri ve organizatörleridir. Çok daha karmaşık ve kapsamlı olmasından dolayı katılımlarında ve tercih edilmelerinde sınırlandırmalar olmaktadır.
Özel Sermaye Fonları (Private Equity)
Özel sermaye fonları, genellikle halka kapalı şirketlerin öz sermaye paylarını ve diğer menkul kıymetlerini satın alarak yatırım yapan araçlardır. Bu fonlar, belirlenen orta vade içinde yatırım yapılan varlıkları kar elde etmek amacıyla satmayı planlar ve genellikle şirketlerin yönetimine aktif olarak katılırlar.
Girişim Sermayesi Fonları (Venture Capital)
Girişim sermayesi fonları, özellikle yenilikçi fikirler geliştirerek yeni üretim yöntemleri üzerinde çalışan girişimcilere destek sağlamak ve finansman ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla kurulmuş fonlardır. Bu fonlar, geniş çapta tercih edilir. Fonlardan yararlanabilmek için, girişimin belirli şartları karşılaması gerekir.
Gayrimenkul Yatırım Fonları
Yatırımcıların özellikle gayrimenkul sektörüne, projelerine ve çalışmalarına yatırım yapılmasını sağlayan fon türüdür. Profesyonel yatırımcıların yönettiği bu fonlar, yatırımcılara birçok farklı çeşitte gayrimenkul projesine; oldukça kolay şekilde yatırım yapabilme imkânı sunar. Yatırımcılar, fon portföyündeki ortaklık oranlarına göre fon katılma payı elde ederler.
Emtia Fonları
Emtia fonları, enerji üretiminde kullanılan ham maddeler, tarım ve hayvancılık ürünleri gibi çeşitli kategorilere yatırım yaparlar. Petrol, doğalgaz, buğday, pirinç, kakao, kahve ve şeker gibi ürünler bu fonların kapsamına girer. Geniş yatırım seçenekleri sunarak, portföylerindeki çeşitlilikle öne çıkarlar. Ayrıca, yatırımlarının %80'i yurt dışı piyasalarda işlem görerek uluslararası fırsatlar sağlar.
Diğer Alternatif Yatırım Fonları (Kripto Para vb.)
Yaygın olarak tercih edilen alternatif yatırım fonlarının dışında kalan fonları içeren seçenekler; kripto para gibi alternatif varlıkları kapsar.
Alternatif Yatırım Fonlarının Avantajları
Yatırımcılar, alternatif yatırım fonlarına yönelik karar verme sürecinde, bu fonların getiri ve riskleri hakkında detaylı bilgi edinmek isteyebilir.
Alternatif Yatırım Fonlarının Avantajları
• Çeşitlendirme olanağı ile birçok farklı çeşitte portföy oluşturma imkânı sağlar. Gayrimenkul, hedge, emtia ve daha fazlasını mevcut duruma göre yatırımcının isteğine göre tercih etmesi mümkündür.
• Piyasa bağlantısının azlığı ile piyasadaki dalgalanmalardan daha az seviyede etkilenebilir.
Alternatif yatırım fonları vergi avantajı sunar. GYF ve GSYF’ler, katılma paylarını iki yıl elinde tuttuktan sonra satılması durumunda %0 stopaj ve gelir vergisi avantajı sunar.
SSS
Alternatif Yatırım Fonlarına Kimler Yatırım Yapabilir?
Gereken sermaye ve yatırım tutarına sahip olan ve Nitelikli Yatırımcı olan herkes yatırım yapabilir. Yine de istisna olarak alternatif yatırım fonu türlerine göre katılımcılarda belirli şartlar aranabilir.
Minimum Yatırım Tutarı Nedir?
Alternatif yatırım fonlarının bilgilendirme dokümanlarında minimum yatırım sınırlamaları bulunmaktadır Fonlarının türlerine bağlı olarak da minimum yatırım tutarları değişebilir.
Yatırımın Getiri ve Risk Profili Nasıldır?
Alternatif yatırım fonları, geleneksel yatırım fonlarına göre daha çok getiri imkânı sağlar. Yine de bununla orantılı olarak da risk daha yüksektir. Bu yüzden risk almayı göze alan ve çeşitlendirilmiş portföy isteyen yatırımcılar bu fonları değerlendirebilir.